Psychologen onthullen: aan deze 9 signalen herken je een leugen

Iedereen verdraait de waarheid weleens, maar sommige mensen zijn daar net iets te goed in. Toch zijn er duidelijke aanwijzingen dat iemand niet eerlijk is, zeggen gedrags- en communicatie-experts. De website Forensics Colleges verzamelde inzichten van onder meer oud-FBI-profiler Gregg McCrary, Harvard-onderzoekers en psychologen van Boston University. Hun conclusie: wie goed oplet, kan een leugen sneller doorzien dan je denkt.

1. Een verandering in spreekstijl

Volgens oud-FBI-profiler Gregg McCrary is een plotselinge verandering in iemands stem of manier van praten een klassiek teken van spanning. Hij let daarom eerst op hoe iemand normaal praat – over alledaagse dingen – om daarna te zien of die toon verandert zodra de vragen persoonlijker of lastiger worden.

2. Lichaamstaal die niet klopt met woorden

Zegt iemand “natuurlijk” maar schudt hij ondertussen nee? Volgens psycholoog Ellen Hendriksen is dat een typisch voorbeeld van een non-congruent gebaar. In zulke gevallen verraadt het lichaam meer dan de woorden.

3. Te weinig vertellen...

Wie de waarheid spreekt, vult zijn verhaal meestal vanzelf aan als je doorvraagt. Leugenaars daarentegen blijven hangen in hun ingestudeerde versie. Onderzoekers van de American Psychological Association noemen dit “liegen door weglating”: ze geven minder details en gebruiken minder beschrijvende woorden.

4. ...Of juist te veel details

Andere leugenaars slaan juist door: ze praten veel, geven overdreven details of gebruiken onnodig ingewikkelde woorden om geloofwaardig te klinken. Harvard-onderzoekers merkten bovendien dat leugenaars vaker scheldwoorden en derde persoonsvormen gebruiken (“hij”, “zij”, “ze”) om afstand te nemen van hun eigen verhaal.

5. Een vreemde verandering in toonhoogte

Volgens psycholoog David Matsumoto van San Francisco State University is toonhoogte ook een signaal – al verschilt dat per cultuur. Chinese proefpersonen spraken hoger als ze logen, terwijl Spaanse proefpersonen juist lager gingen praten. Kortom: toonveranderingen kunnen iets zeggen, maar altijd in context.

6. De richting van de blik

Het idee dat leugenaars altijd wegkijken, klopt niet. Onderzoek van de University of Michigan toonde juist aan dat 70 procent van de mensen in videofragmenten bleef kijken terwijl ze logen. Te veel oogcontact kan dus net zo verdacht zijn als te weinig.

7. De hand voor de mond

Volgens oud-CIA-agenten (aangehaald in het boek Spy the Lie) bedekken mensen onbewust hun mond of sluiten zelfs even hun ogen wanneer ze iets verzwijgen. Alsof ze hun eigen woorden letterlijk proberen tegen te houden.

8. Onrustige handen en voeten

Kinderen die betrapt worden, friemelen, likken hun lippen of bewegen onrustig. Dat geldt ook voor volwassenen: bij spanning trekt bloed weg uit de handen, waardoor mensen onbewust gaan bewegen om dat gevoel te compenseren.

9. De beschuldigende vinger

Letterlijk of figuurlijk wijzen is ook een klassiek verdedigingsmechanisme. Door de aandacht te verleggen of iemand anders de schuld te geven, probeert de leugenaar zichzelf buiten schot te houden. Volgens Business Insider kan zo’n plots agressieve houding een duidelijk alarmsignaal zijn.

Bekijk ook

Zelfs slimme shoppers trappen erin: zo misbruiken nepwebshops bekende namen | Upcoming

Je dacht een koopje te scoren voor onder de kerstboom, maar je bestelling komt nooit aan. Herkenbaar? Oplichting door nepwebshops is weer flink in opmars!

Wat dit zegt over eerlijkheid

Geen enkel signaal is op zichzelf sluitend bewijs van een leugen. Maar samen vormen ze een patroon van stress, controle en incongruentie. Wie goed oplet, merkt dat leugens niet alleen in woorden zitten – ze leven in toon, houding en gebaren. Zo kun jij vanaf nu zelf de kleinste smoesjes in één klap doorzien!